Het rijgedrag van veel racefietsers veroorzaakt ergernis en ongelukken. Vaak onnodig. De leden van de Leidse Heren Wielrenclub ‘De Wielrennert’ willen daaraan een einde maken door van de eigen huisregels een keurmerk te maken. Zij streven ernaar dat alle wielrenners zich binnenkort zullen gaan houden aan de Code ter Civilisatie der Cyclisten, afgekort ‘de CCC’. Welke regels staan er in deze code? Een introductie.
De regels waaraan iedere CCC-wielrenner zich moet houden:
01. We delen onze schaarse ruimte met anderen en eisen hem niet voor onszelf op. 02. Fietsplezier mag niet ten koste van andere weggebruikers gaan. Balorigheid is link. 03. De veiligheid van andere weggebruikers, je maten en jezelf gaat voor. 04. Draagt altijd een helm als je op de racefiets zit. 05. Houd je aan alle verkeersregels. 06. Waarschuw je maten altijd, met behulp van tekens maar ook vocaal en liever een keer teveel dan een keer te weinig. 07. Denk steeds aan de laatste man in het peloton die niet hetzelfde overzicht heeft als diegenen die op kop rijden. 08. Bij pech of bij een valpartij zoek je met je maten zo snel mogelijk de kant van de weg op, zodat ander verkeer ongehinderd door kan rijden. 09. Zorg dat je verzekerd rondrijdt. 10. Wees beleefd. Attendeer nietsvermoedende weggebruikers op je komst, maar schreeuw en bel ze niet van de weg. 11. Bedank, zeker als laatste man, de mensen die zo vriendelijk zijn om opzij te gaan of de weg vrij te maken. 12. Respecteer je fysieke leefomgeving: gooi niets op de grond en neem afval mee totdat zich een vuilnisbak aandient. 13. Respecteer ook je maatschappelijk omgeving: fiets bijvoorbeeld op zondag niet vloekend door Benthuizen. 14. Realiseer je dat een georganiseerde toerrit overlast veroorzaakt en houd dus zoveel mogelijk rekening met de streek en zijn burgers waar je te gast bent. 15. Vermijd toeristische routes op toeristische piekmomenten zoveel mogelijk. 16. Rijd je per ongeluk toch op een drukbezet fietspad, dan pas jij je aan het verkeer aan en niet andersom. 17. Toiletteer zo dat anderen daar visueel geen aanstoot aan kunnen nemen noch hinder kunnen ondervinden van de residuen. 18. Spreek elkaar aan op overtreding van deze regels. Corrigeer elkaar.
Leeshieronder het artikel van CCC-renner, Roland Mans
Veiligheid en schaarse ruimte Vier doden. Alleen al in dit voorjaar en in onze regio. Keer op keer vertellen wij elkaar dit. Niet om elkaar angst in te boezemen en het plezier in het fietsen te ontnemen, maar wel om bewustzijn en waakzaamheid te creëren: wielrennen is levensgevaarlijk. Ongelukken komen in onze sport veel voor en vaak hebben zij ernstige consequenties. Iedere fietser kent de horrorverhalen van wielrenners die invalide raken of zelfs sterven door een kleine fout van henzelf of anderen.
Daarnaast zijn er in toenemende mate negatieve geluiden vanuit de samenleving te horen over het amateurwielrennen. In allerlei media zijn het afgelopen seizoen felle discussies gevoerd over de irritaties en ongelukken die het gedrag van wielrenners veroorzaken. Sommigen roepen zelfs al op tot overheidsmaatregelen, zoals wielrenverboden op bepaalde fietspaden en wegen. Het is onmiskenbaar zo dat ons drukke wegennet gecombineerd met een toenemend aantal buitensporters steeds vaker tot confrontaties leidt.
Bij de Wielrennert gaan wij er vanuit dat de kans op irritaties en ongelukken het minst groot is, als je ook met de volgende vier uitgangspunten in het achterhoofd op de fiets stapt. ·We delen onze schaarse ruimte met anderen en we eisen hem niet voor onszelf op.
·Fietsplezier mag niet ten koste gaan van andere weggebruikers.
·De veiligheid van andere weggebruikers, van je maten en van jezelf gaat voor.
·Houd je aan alle verkeersregels.
Helmplicht Nog zien wij Dirk-Jan voorbij vliegen, zonder fiets, in duikvlucht richting een betonnen stoeprand. Na de aanvankelijke schrik, overheerste de opluchting. Zijn helm was gebroken, maar hijzelf had niets. Helaas zijn er nog heel veel hardleerse wielrenners, opvallend vaak veteranen, die er zonder helm op uittrekken. Deze lieden houden er dezelfde redenatie op na als soldaten in een oorlog: “Anderen sneuvelen of raken gewond, maar ik niet, want ik let op.” Ook veelgehoord: “Het is veel te lekker weer om met zo’n ding op te fietsen.” Dit zijn smoesjes. Elke wielrenner zou het liefste vanwege het gevoel van vrijheid, maar vaak ook uit pure ijdelheid, zonder helm fietsen: die plastic eierdop degradeert namelijk iedere atleet tot een kalimero. Het is echter oliedom om zonder te fietsen. Valpartij na valpartij, aanrijding na aanrijding blijkt hoeveel erger een helm heeft kunnen voorkomen. Maar het is niet alleen dom, het is ook asociaal. Asociaal ten opzichte van vrienden, geliefden en nabestaanden die zich zullen afvragen: had ik hem ook in een rolstoel moeten voortduwen of zelfs begraven als hij zijn helm op had gehad? Maar ook asociaal ten opzichte van medeweggebruikers, die, of zij een ongeluk nu wel of niet hebben veroorzaakt, ook moeten worden behoed voor disproportionele gevolgen ervan die makkelijk hadden kunnen worden voorkomen. Onze code stelt het dragen van een helm dan ook verplicht. Meefietsen zonder wordt simpelweg niet toegestaan.
·Draagt altijd een helm als je op de racefiets zit.
Waarschuwen Een van onze wielrenners klapte een keer nietsvermoedend op een vluchtheuvel. Hij fietste achteraan en was naar een van zijn pedalen aan het kijken, omdat hij een schoen niet vast kreeg. Hij was niet alert en zijn maten – hij fietste die dag met een andere groep dan de onze - hadden dat niet in de gaten en waarschuwden hem ook niet. Gevolgen: een zware hersenschudding, enkele gebroken ribben, schaafwonden en kneuzingen en na zijn herstel een blijvende angst om te vallen.
Fietsen is in je eentje al riskant, maar in een peloton is het dat zeker. Als je achter de rug of ruggen van anderen fietst, raak je het overzicht kwijt. Pech of een ongeluk zitten in een klein hoekje.
Op de schouders van de mensen voorin rust dus een grote verantwoordelijkheid. Zij moeten niet alleen aan zichzelf denken, maar ook aan iedereen achter hen, vooral ook aan de laatsten. Elkaar continue en desnoods teveel waarschuwen voor paaltjes, drempels, stilstaande auto’s en dergelijke is essentieel. Niet alleen met visuele signalen, maar ook vocaal. Juist vocaal, want een visueel signaal kan gemakkelijk worden gemist als je even opzij kijkt. Hoe groot het obstakel ook is, zelfs een beeldvullende vrachtwagen, waarschuwen moet, omdat er altijd iemand kan zijn die er even niet met de kop bij is.
Degenen die voorop rijden moeten constant vooruit kijken en denken. Zij moeten zelfs zo attent zijn om te bedenken dat zij het groene licht misschien nog wel halen, maar de achtersten niet. Op zo’n moment moet de voorste stoppen om te voorkomen dat de achterste nietsvermoedend door het rood rijdt, gehoor gevend aan de natuurlijke neiging om in het wiel te blijven. ·Waarschuw je maten altijd, met behulp van tekens maar ook vocaal en liever een keer teveel dan een keer te weinig.
·Denk steeds aan de laatste man in het peloton die niet hetzelfde overzicht heeft als diegenen die op kop rijden.
Ander verkeer Veel mensen die een groep wielrenners aan zien of horen komen, schrikken van het geschreeuw. Vaak realiseren zij zich niet het roepen niet voor hen is bedoeld, maar dat de wielrenners elkaar waarschuwen. Als het roepen of bellen wel een keer voor andere weggebruikers is bedoeld, moet dat zo beperkt mogelijk blijven. Roep of bel zo min mogelijk en altijd zo dat de grenzen van het fatsoen niet worden overschreden. Wielrenners moeten daarbij rekening houden met onverwachte schrikreacties en irritaties op de koop toenemen. En ze moeten zo beleefd zijn om mensen die rekening met hen hebben gehouden en plaats hebben gemaakt te bedanken.
·Wees beleefd. Attendeer nietsvermoedende weggebruikers op je komst, maar schreeuw en bel ze niet van de weg.
·Bedank, zeker als laatste man, de mensen die zo vriendelijk zijn om opzij te gaan en de weg vrij te maken.
·Bij pech of bij een valpartij zoek je met je maten zo snel mogelijk de kant van de weg op, zodat ander verkeer ongehinderd door kan rijden.
·Zorg dat je verzekerd rondrijdt.
Milieu Limburgs Mooiste 2011. De goedbedoelde toerstickers op de helmen houden het niet in de regen en wind. Het slechte weer zorgt ook voor heel veel lekke banden. Om de paar honderd meter staat iemand zijn tube te verwisselen. Binnen de kortste keren liggen overal op de wegen en in de bermen afgewaaide of losgelaten stickers en kapotte banden. Ook zijn op veel plaatsen lege wikkels, flesjes, sportgelverpakkingen en bananenschillen te vinden. Schande. Wielrenners, behalve de profs misschien, horen hun rotzooi achter zich op te ruimen. ·Respecteer je fysieke leefomgeving: gooi niets op de grond en neem het desnoods mee totdat zich een afvalbak aandient.
Toeristenroutes en toerritten Prachtige zondag in mei. Toeristen, wandelend en fietsend, bevolken de fietspaden in de duinen. Ons peloton komt aansuizen. Een Duitse gezinnetje, niet gewend aan vliegende Hollanders, schrikt van het geschreeuw waarmee wij elkaar waarschuwen. Een klein meisje, net iets te ver voor haar ouders uit gefietst, doet precies wat ze niet moet doen en wijkt uit naar links. Enkele wielrenners belanden in de berm en gaan over de kop. De schade valt erg mee, maar aan beide kanten zit de schrik goed in de benen. Dit is een typisch geval van eigen schuld. Wij hadden daar weg moeten blijven. Wielrenners en zeker de pelotonnetjes dienen toeristische routes te vermijden op momenten dat die druk bezet zijn. Op vrije dagen met mooi weer dus, bijvoorbeeld. En als we dan een keer per ongeluk op een drukbezet pad belanden, dan moeten wij ons aanpassen en niet andersom.
Tijdens georganiseerde toerritten valt vaak op hoe asociaal veel deelnemers zich gedragen ten opzichte van de streek waar ze te gast zijn. Met zijn allen op volle snelheid door dorpen razen, zodat mensen hun kinderen binnen moeten houden en nauwelijks van hun opritten kunnen komen om de boodschappen te doen. Dat gedrag is slecht voor het imago van onze sport en daar heeft niemand iets aan, omdat toerritten draagvlak nodig hebben. Met teveel tegenstand van de lokale bevolking kunnen ze op een gegeven moment niet meer worden georganiseerd. ·Vermijd toeristische routes op toeristische piekmomenten zoveel mogelijk.
·Rijd je per ongeluk toch op een drukbezet fietspad, dan pas jij je aan het verkeer aan en niet andersom.
·Respecteer de streek waar je tijdens een toerrit te gast bent en gedraag je sociaal ten opzichte van zijn bevolking.
Benthuizen Laatst fietsten we op zondagochtend door Benthuizen, terwijl aan weerszijden van de weg beide kerken uitliepen. Gelovigen bevolkten de stoepen en de straat, op weg naar de auto of naar huis. Ons groepje jakkerde voort alsof de duivel hen op de hielen zat, tamelijk luidruchtig ook. Dat kan dus niet. Het feit dat je een andere kijk op het leven hebt, is nog geen reden om geen rekening te houden met andersdenkenden. ·Respecteer ook je maatschappelijk omgeving: fiets bijvoorbeeld op zondag niet vloekend door Benthuizen.
Toiletteren Plaspauze in een lege polder. Geen boom, geen heg, niets, alleen een dijk, die wordt gekruist door de weg waarover wij rijden. Een aantal van ons staat met de wind mee te plassen als een jong gezin fietsend over de dijk komt. De familie staart in het gezicht van vier jonge heren en de mannen die hen beschaamd bedienen. Het wordt nog erger als de man des huizes passeert en een van de urinerende kerels herkent als zijn advocaat. Hoge nood gecombineerd met sportverdwazing en een inspanningsroes leidt bij veel wielrenners regelmatig tot onbeschaamd potloodventen. ·Toiletteer zo dat anderen daar visueel geen aanstoot aan kunnen nemen noch hinder kunnen ondervinden van de voortgebrachte producten.
Corrigeer elkaar De laatste regel van de code is het essentiële sluitstuk daarvan. Onze leden moeten elkaar aanspreken op gedrag dat niet strookt met de CCC, niet uit belerendheid, maar uit welwillendheid. De CCC werkt niet als wielrenners elkaar niet corrigeren als ze bewust of onbewust in strijd met de regels handelen. Fietsen volgens de CCC dient het grote belang dat het amateurwielrennen niet een dermate slecht imago krijgt bij het grote publiek dat de overheid zich genoodzaakt voelt om in te grijpen. ·Spreek elkaar aan op overtreding van de CCC.